Leeuwenhorst

In 1261 werd langs het riviertje de Lee een klooster gesticht voor adellijke cisterciënzerinnen, dat de naam Le(de) of Leeuwenhorst kreeg. Dit klooster werd in 1574 opgeheven en het bezit verviel aan de Staten van Holland, die het aan de Ridderschap overdroegen vanwege de adellijke herkomst. Klooster en kloosterkerk werden in de Reformatie (16de eeuw) gesloopt. Poortgebouw, herenhuis en boerderij bleven gespaard. Op deze plek bevindt zich nu de boerderij Oud Leeuwenhorst. Aan het eind van de 18de eeuw worden het huis en de landerijen van de Ridderschap geconfisqueerd en tussen 1801 en 1805 geveild. Dijkenburg en Leeuwenhorst komen in één hand en gaan Leeuwenhorst heten. In 1802 wordt het huis Leeuwenhorst gesloopt. Ten oosten van de Gooweg werd in 1858 Klein Leeuwenhorst gebouwd. In 1871 worden Klein Leeuwenhorst en het huidige (Nieuw) Leeuwenhorst aan gravin van Limburg Stirum verkocht. Dijkenburg bleef buiten deze verkoop en kreeg toen waarschijnlijk ook zijn oude naam weer terug. Klein Leeuwenhorst is een witgepleisterd blokvormig landhuis met neoclassicitische trekken. In de tuin zijn nog relicten van het klooster te vinden. Graaf van Limburg Stirum geeft in 1880 opdracht voor de bouw van een nieuw huis op Leeuwenhorst in neogotische stijl met detailleringen van de neorenaissancestijl. Dit huis wordt in 1943 afgebroken ten behoeve van de aanleg van een Duitse tankval. Ter ere van Leeuwenhorst werd een afscheidsdiner gegeven. Met de afbraak van het huis verdween ook een levenssstijl van grootse diners en jachtpartijen. Het koetshuis annex paardenstal is bewaard gebleven. Het tuinplan voor Leeuwenhorst is getekend door Eduard Petzold en aangevuld door jonkheer Gevers. Het plan is niet uitgevoerd. De veelheid aan kronkelpaadjes is gebleven. Leeuwenhorst is nu eigendom van de Stichting Het Zuid-Hollands Landschap en wordt beheerd als natuurgebied.